Van borst naar fles: borstvoeding afbouwen doe je zo

Je kindje moet wennen aan een nieuwe voeding. Net als je borsten: je lichaam moet de boodschap krijgen dat er minder melk aangemaakt hoeft te worden. Je kunt bijvoorbeeld beginnen met afwisselende voeding, dat wil zeggen: borstvoeding combineren met flesvoeding. Je kunt dit bespreken met je gezondheidsprofessional , hij kan je begeleiden in deze overgangsperiode.

Voor het overstappen kun je ook onderstaand schema gebruiken.

--> Download het schema hier 

Afbouwschema borstvoeding

Je hebt je kindje tot hier toe borstvoeding en het beste uit jouw moedermelk gegeven, maar misschien is dit voor jou niet / niet meer mogelijk.

Maak gebruik van dit overstapschema om je te helpen bij het afbouwen van borstvoeding. Je arts of zorgverlener kan het schema op basis van jouw persoonlijke behoeften  en die van je kindje aanvullen. Als je gewend was 5 borstvoedingen per dag te geven, is bovenstaand afbouwschema een handig stappenplan.

Dit schema kan je op weg helpen voor de overstap van borstvoeding naar flesvoeding. Trek voor elke stap minimaal drie dagen uit. Zo geef je jouw kindje en je lichaam voldoende tijd om aan de nieuwe voeding te wennen.

Let wel op: dit schema is louter informatief. Elk kindje heeft specifieke voedingsbehoeften. Het schema kan ook uit meer dan 5 voedingen bestaan.

Goed om te weten over borstvoeding afbouwen

• Elke stap kan drie of meerdere dagen duren
• Voelt je kindje zich niet goed? Geen haast. Stel de overstap even uit.
• Volledig omschakelen duurt minstens 2 weken. Geef het dus wat tijd.
• Laat de voeding in de late namiddage (laagste melkproductie) als eerste vallen.

Houd de ochtendvoeding (hoogste melkproductie) als laatste over.

Borstvoeding loopt terug

Bij borstvoeding geldt: vraag is aanbod. Weet je nog, toen je baby net geboren was? Toen kreeg je het advies je baby regelmatig aan te leggen. Daardoor kwam de melkproductie goed op gang. Nu je borstvoeding wil afbouwen, geldt eigenlijk het omgekeerde: door je kindje op een vast moment per dag niet meer aan te leggen, daalt de vraag en maakt je lichaam minder melk aan. De melkproductie loopt zo dus geleidelijk terug.

Hoe bouw je borstvoeding af?

• Trek per stap minimaal 3 dagen uit
• Overleg met je arts of consultatiebureau hoe je dit het beste kan aanpakken. Je kan ook gebruik maken van ons handig overstapschema.  
• Begin met het vervangen van 1 borstvoeding. Bouw dan de voeding in de namiddag als eerste af. Bij de voeding van de late namiddag is je melkproductie vaak het laagst.
• Laat deze voeding een aantal dagen achterwege en geef je kindje in plaats van die borstvoeding een flesje. In het begin kunnen je borsten wel wat gespannen aanvoelen, omdat ze gewend waren op dat moment gevuld te zijn met melk.
• Wacht met het vervangen van een andere voeding tot je geen last meer hebt van stuwing en je borsten weer soepel aanvoelen. Dit kan een paar dagen, maar ook een week duren. Kijk wat voor jou goed voelt.
• Nu is voeding 2 aan de beurt om te vervangen. Kies deze voeding zo dat de borstvoedingen regelmatig over de dag verdeeld blijven (zie schema). Je voorkomt zo pijnlijke borsten en stuwing.
• Ook nu neem je weer een paar dagen de tijd om je lichaam te laten wennen. Voelen je borsten weer soepel en heb je geen stuwing (meer)? Dan kan de volgende voeding er af.

Enkele tips voor een rustige overschakeling bij het afbouwen van borstvoeding 

Het zou kunnen dat je kindje wat tijd nodig heeft om te wennen aan het flesje, omdat de geur en de textuur nieuw zijn. Hier lees je enkele tips om deze overschakeling vlotter te laten verlopen:

• Knuffel je kindje en praat tegen hem, zodat je baby weet dat hij wordt omringd met dezelfde liefde en zachtheid als tijdens de borstvoeding!
• Warm het flesje op. Sommige baby's drinken het liefst melk op lichaamstemperatuur (37°C).
• Laat je partner het flesje geven. Misschien neemt je kindje de flesvoeding sneller aan als hij jou niet ziet of ruikt.
• Probeer verschillende spenen, tot je baby er één gevonden heeft die bij hem past.
• Neem de tijd om in alle rust het flesje te geven en probeer het later nog eens, wanneer het niet meteen lukt.

Sommige opvolgmelk is speciaal ontworpen voor gebruik vanaf 6 maanden in de overgang naar flesvoeding of als aanvulling op borstvoeding.

Ontdek al onze producten hier

Borstvoeding en flesvoeding combineren

Je kunt natuurlijk ook borstvoeding en flesvoeding combineren. Houd je in dit geval aan het voedingsschema bij stap 3. Begin en eindig de dag met borstvoeding en geef overdag de fles. Als je gaat werken, kun je ook borstvoeding afkolven. De gekolfde moedermelk kun je in de koelkast tot 4 dagen op 4°C bewaren. 

Tips bij afkolven

Wil je je partner of de oppas de fles laten geven? Dan kun je de borstvoeding van tevoren afkolven. Ga als volgt te werk: 

• Verwarm je borsten voor het kolven met een warm washandje of door een douche te nemen. Als je je handen gewassen hebt, en een schoon flesje bij de hand hebt om de melk in op te vangen, kun je beginnen met kolven. 
• Ondersteun je borst met de ene hand en masseer met je ander hand je borst van de bovenkant tot aan je tepel. Doe dit ook vanaf de zijkanten en de onderkant. 
• Geef met je duim en wijsvinger zachtjes wat druk op je tepelhof. 
• Knijp zachtjes in je tepels en druk je tepelhof licht naar achteren om de melk vrij te laten komen. Pas wel op, want de melk kan in verschillende richtingen spuiten. 

Je kunt ook een handkolf of elektrisch kolfapparaat gebruiken. Dit gaat meestal sneller en is minder vermoeiend dan wanneer je kolft met je handen. Zorg ook in dat geval voordat je begint dat je borsten warm zijn en dat het apparaat goed schoon is.

Wat te doen als je kindje de fles weigert?

Soms zie je dat een kindje de fles niet zomaar accepteert. Als je over wilt stappen, is het daarom goed om wat geduld te hebben. Je kindje is zo gewend aan jouw melk, dat het waarschijnlijk even wennen zal zijn. Er zijn een paar trucjes om dat wat makkelijker te maken. Zo kan het helpen als jij niet zelf het flesje geeft, maar dat door iemand anders laat doen. Belangrijk is dat je dan zelf ook uit de kamer gaat. Je kindje associeert jouw geur en geluid namelijk met borstvoeding en zal dan het flesje minder makkelijk accepteren. Soms helpt het ook om een druppeltje moedermelk op het speentje te doen. Dan pakt je baby de speen wat makkelijker. Datzelfde geldt voor de speen even onderdompelen in warm water (dan krijgt het dezelfde temperatuur als jouw tepel).