Maak het jezelf gemakkelijk en download hier een handige checklist. 

Wanneer

Voor de meeste zwangere vrouwen is het 2e trimester (tussen week 14 en week 28) de meest gunstige periode om op de laatste vakantie samen te gaan, zo adviseert de Travel Clinic Havenziekenhuis uit Rotterdam. Dit is namelijk de periode waarin je weer wat meer energie hebt, je ochtendmisselijkheid hopelijk weg is en je buik (nog) niet zo in de weg zit.

Overleg voor je op vakantie gaat altijd even met je verloskundige, arts of gynaecoloog. Zij kunnen je ook vertellen waar je vooral goed op moet letten tijdens je vakantie.

Waar naar toe

Een deel van de fun van een vakantie zit hem al in de voorpret. Plan daarom een relaxed avondje met je partner om samen een leuke babymoon bestemming uit te zoeken. Kiezen jullie een bestemming dichtbij en gaan jullie met de auto of de trein? Of willen jullie wat verder weg en met het vliegtuig op vakantie? Of dromen jullie misschien van een mooie cruise?

Het is verstandig om informatie in te winnen over hoe geschikt jullie droombestemming is tijdens je zwangerschap. Je verloskundige of gynaecoloog kunnen je adviseren over reizen en op vakantie gaan als je zwanger bent. Ook is er online veel informatie te vinden, bijvoorbeeld bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken of de verschillende online travel clinics zoals de KLM Travel Clinic. Reisorganisaties, accommodaties en (vliegtuig)maatschappijen kunnen je ook veel informatie verschaffen.

Ook is het heel belangrijk goed na te denken over waar jullie behoefte aan hebben tijdens deze laatste vakantie voor de baby er is. Het kan namelijk zo zijn dat je niet evenveel energie hebt als normaal. Misschien is dit voor jou niet het juiste moment om een hele stad door te wandelen tijdens een city trip of kun je nu beter even niet de Himalaya beklimmen.

Nog iets om rekening mee te houden bij sommige verre bestemmingen: het slikken van malariapillen sterk afgeraden wordt als je zwanger bent. Daarnaast zijn er bestemmingen waar door muggen overdraagbare ziektes heersen, zoals het voor zwangeren mogelijk schadelijke Zika-virus. Ook bestemmingen met lagere hygiëne standaarden, zoals India, zijn minder geschikt tijdens de zwangerschap.

Overweeg je een vliegreis? Let dan voor je je vakantie gaat boeken hierop:

• Over het algemeen kun je bij de meeste luchtvaartmaatschappijen in tot 36 weken zonder problemen vliegen. Vanaf week 36 is het bij de meeste maatschappijen (voor je eigen gezondheid en die van je baby) niet meer toegestaan om te vliegen. Ook vrezen luchtvaartmaatschappijen dat de bevalling mogelijk tijdens de vlucht op gang komt, waar het vliegtuig en het personeel niet op voorbereid is. Goed om dit voor je je vakantie boekt even te checken!
• Vergeet in ieder geval niet om een (Engelstalige) zwangerschapsverklaring te vragen bij je verloskundige en deze mee op reis te nemen. Een zwangerschapsverklaring is een briefje van je verloskundige die bevestigt dat je in goede gezondheid bent om te vliegen. Sommige vervoerders kunnen hier namelijk naar vragen.

Let op: Deze verklaring mag niet ouder zijn dan 5 dagen!

Zin in een mooie cruise met je (reis)partner? Dat kan!

• Tot welke fase in je zwangerschap je een cruise kan maken verschilt per rederij. Vanaf week 24 is het bij de meeste rederijen (voor je eigen gezondheid en die van je baby) niet meer toegestaan om aan boord te gaan. Neem voor je boekt even contact op!
• Check vooraf even of er een arts aan boord zal zijn, mocht dit onderweg nodig zijn.
• Vergeet in ieder geval niet om een (Engelstalige) zwangerschapsverklaring te vragen bij je verloskundige en deze mee op reis te nemen. Een zwangerschapsverklaring is een briefje van je verloskundige die bevestigt dat je in goede gezondheid bent om te reizen. Sommige vervoerders kunnen hier namelijk naar vragen.

Let op: Deze verklaring mag niet ouder zijn dan 5 dagen!

Ben je toch graag actief bezig en zou je ook zwanger een berg willen beklimmen? Weet dan wel dat zwangere vrouwen een grotere kans hebben op klachten bij hoogteziekte (bij bergen +2500 meter). Helaas zijn er geen medicijnen die je tijdens je zwangerschap in mag nemen. Het is daarom extra belangrijk niet te snel te stijgen, om de 4 à 5 dagen rust te nemen en je lichamelijk niet te zwaar in te spannen.

Wil je graag ook tijdens je zwangerschap een diepzee duik? Dan is het goed om te weten dat duiken wordt afgeraden als je zwanger bent. Houdt hier dus vooraf rekening mee. Zonde om een reis te boeken en dan niet te mogen duiken als je dit verwacht had.

Accommodatie

Ging je normaal graag backpacken en logeerde je in hostels of was back–to-basic kamperen echt jouw ding? Als je op reis gaat tijdens je zwangerschap kan de keuze voor de kwaliteit van de accommodatie een stuk zijn.

Deze tips kunnen je helpen bij het uitzoeken van een accommodatie:

• Bedenk wat voor jou zo comfortabel mogelijk is. Vind je bijvoorbeeld normaal gesproken slapen op een luchtbed of een gezamenlijk hostel-badkamer prima vindt? Nu heb je misschien meer behoefte aan een goed bed, een eigen schone badkamer en wat privacy. 
• Check vooraf online reviews op bijvoorbeeld Zoover, Booking.com of bij verschillende vakantieaanbieders. Daar kun je veel handige informatie vinden over de accommodatie, locatie en de voorzieningen. Ook kun je als je vragen hebt direct contact met het hotel/appartement opnemen door ze te mailen.
• Denk na over hoeveel energie je die dagen zult hebben. Als je kiest voor een centraal gelegen locatie, openbaar vervoer in de buurt of als je een auto huurt, ben je na een lange dag of na een uitstapje snel weer terug bij je accommodatie om bijvoorbeeld uit te rusten of te slapen. Wel zo fijn!

Vervoer

Deze tips helpen je om comfortabel én veilig op reis te gaan, zodat jullie samen optimaal kunnen genieten van jullie tripje.

Met de auto:

• Als je je autostoel iets naar achter zet, heb je iets meer beenruimte. Je kunt je stoel ook wat kantelen of in de slaapstand zet, dan kun je af en toe van houding veranderen om je rug en bekken te ontlasten.
• Neem een kussen mee voor in je rug of om lekker op te slapen.
• Zit je buik nog niet in de weg? Dan kun je zelf stukjes rijden. Om tussendoor je rust te pakken en te ontspannen kun je het rijden afwisselen met je (reis)partner. 
• Las regelmatig (om de 1 à 2 uur) een pauze in om je benen te strekken en een wandelingetje te maken. Dit is goed voor je bloedsomloop.
• Zit de autogordel in de weg nu je buik wat dikker is? Doe hem zo laag mogelijk onder je buik om te voorkomen dat de gordel op de buik drukt (als je moet remmen). Doe de gordel liever niet achter je rug om, want de veiligheid van jou en je kindje in de buik staat natuurlijk voorop!

Met het vliegtuig:

• Een stoel aan het gangpad en in de buurt van het toilet is heel prettig en kun je aanvragen bij het inchecken. Zo kun je tijdens de vlucht gemakkelijk even opstaan als je veel moet plassen of een stukje lopen om te voorkomen dat je de hele tijd in dezelfde houding zit. Dit is ook goed voor je bloedsomloop.
• Stel het cabinepersoneel voor het opstijgen op de hoogte van jouw zwangerschap.
• Vraag een kussentje voor wat extra ondersteuning voor je rug en je bekken.
• Omdat je lichaam iets uitzet tijdens de vlucht kan het prettig zijn om comfortabele en ruim zittende kleding en schoenen te dragen.
• Je kunt eventueel steunkousen aantrekken die helpen tegen gezwollen voeten.

Met de(internationale) trein:

• Een stoel aan het gangpad en in de buurt van het toilet is heel prettig. Mocht je een internationale treinreis maken, dan kun je een goede stoel aanvragen bij het boeken. Zo kun je tijdens de rit gemakkelijk even opstaan als je veel moet plassen of een stukje lopen om te voorkomen dat je de hele tijd in dezelfde houding zit. Dit is ook goed voor je bloedsomloop.
• In veel reguliere treinen in België zijn speciale stoelen voor zwangere vrouwen en ouderen. Helaas worden deze niet altijd vrijgehouden, maar je kunt altijd vriendelijke vragen of iemand op wil staan omdat je zwanger bent.

Met een cruiseschip:

• Op een cruiseschip kun je opstaan, lopen en naar het toilet wanneer je wilt. Dit biedt je dus extra veel vrijheid tijdens je zwangerschap.
• Let wel op dat je een grotere boot kiest, omdat je bij kleinere boten sneller last kunt hebben van zeeziekte.
• Verwacht je last te krijgen van zeeziekte? Zoek dan voor vertrek goed uit welke medicijnen je daartegen mag gebruiken tijdens je zwangerschap. Overleg dit ook altijd met je verloskundige, arts of gynaecoloog.

Gezondheid en veiligheid

Je zorgt tijdens je zwangerschap niet alleen voor je eigen gezondheid, maar ook voor de gezondheid van je baby. Daarom is het verstandig om over wat praktische zaken na te denken voor je een bestemming kiest voor je laatste vakantie samen.

Voeding

Als je op vakantie bent kan het lastiger zijn om op je voeding te letten. Je bent in een vreemde omgeving, je gaat waarschijnlijk wat vaker uiteten en het kraanwater is niet altijd drinkbaar. Vooral in warme of in minder hygiënische landen zijn sommige voedingsmiddelen risicovoller.

Net als in België kun je deze voedingsmiddelen op vakantie op advies van het Voedingscentrum beter niet eten. Dit zijn enkele handige voedingstips voor tijdens je vakantie: 

• (Half)rauw vlees (tartaar, carpaccio, rare of medium gebakken biefstuk, filet americain).
• Rauwe vleeswaren (rauwe ham, salami, chorizo).
• Rauwe schaal- en schelpdieren (mosselen, oesters).
• Rauwe, gerookte, voorverpakte en kant-en-klare vis (gerookte zalm, makreel, sushi).
• Roofvissen (tonijn, zwaardvis, haai).
• Rauwmelkse kazen. Op het etiket staat: ‘au lait cru’ in het Frans, ‘con leche cruda’ in het Spaans. Harde en gepasteuriseerde kazen mogen wel. 
• Rauwe eieren.
• Rauwe melk.
• Rauwe kiemgroenten (taugé).

Drink veel, het liefst water. Maar drink alleen bronwater uit een flesje als je in een land bent waar het kraanwater niet drinkbaar is. Poets ook je tanden met bronwater. Als je andere drankjes drinkt, vraag of ze deze zonder ijsblokjes kunnen serveren. IJsblokjes kunnen namelijk van kraanwater gemaakt zijn. Open deur: maar drink geen alcohol als je zwanger bent, ook niet op vakantie.

Check of je sla, andere rauwkost en fruit met kraanwater of bronwater worden gewassen. Eet je fruit bij voorkeur geschild.

Eet liever niet bij kraampjes op straat of restaurants/keukens waar het er niet schoon uitziet. Zoek liever restaurants die er netjes uitzien en waar het druk is. Als er veel lokale bevolking is en er ook families met kinderen zijn, dan is dit vaak een goed teken.

Pas op met onverpakt ijs dat langs de weg verkocht wordt. Verpakt ijs en schepijs uit schone, druk bezochte winkels en ijssalons zijn meestal goed.

Slim tip: Vertaal de belangrijkste woorden en zinnen over wat je niet mag eten alvast of installeer een vertaal app op je telefoon (zoals Google Translate) waarbij je de taal kunt downloaden. Zo heb je ter plekke alles bij de hand om eenvoudig om hulp te vragen in het restaurant of om de menukaart te vertalen.

Medische voorzieningen

Het is goed om vooraf te checken hoe het gesteld is met de hygiëne en voldoende medische voorzieningen in het land van bestemming. Zo kun je thuis alvast de contactgegevens van het dichtstbijzijnde ziekenhuis of van een arts in de buurt opzoeken.

Ongemakken als diarree, obstipatie en vocht vasthouden komen vaker voor als je reist, ook als je niet zwanger bent. Overleg voor je vakantie met je eigen arts, verloskundige of gynaecoloog wat je kunt doen bij klachten en welke medicijnen je hiervoor kunt gebruiken.

Neem de contactgegevens van je arts of verloskundige mee op reis, zodat je hem of haar voor dringende vragen kunt bellen. Bekijk ook vooraf wat de medische voorzieningen zijn in de buurt van je locatie, zodat je weet waar je naartoe moet als dit nodig is.

Het kan handig zijn om uit voorzorg O.R.S. mee te nemen. Dit mengsel van glucose en zouten voorkomt uitdroging bij diarree en is veilig om tijdens je zwangerschap te gebruiken. De meeste medicijnen tegen diarree worden afgeraden als je zwanger bent, maar een kool-absorberend middel als Norit is wel veilig. Ook je eigen medicatie, aspirines en voedingssupplementen kun je meenemen vanuit België, zodat je een bijsluiter in je eigen taal bij je hebt.

Zon

Heb je een bestemming in de zon geboekt? Die heerlijke warme zon op je huid is goed voor de aanmaak van vitamine D en het maakt je ook nog vrolijk door de aanmaak van endorfine. Maar tijdens de zwangerschap kan (onbeschermde) blootstelling aan de zon ook pigmentvlekken veroorzaken in je gezicht en decolleté. Dit wordt, door de medische website thuisarts ook wel een ‘zwangerschapsmasker’ genoemd. Meestal verdwijnen deze vlekken vanzelf na de zwangerschap, maar voorkomen is beter dan genezen. Blijf daarom in de schaduw en draag een hoed.

Met deze tips kun je veilig genieten in de zon:

• Gebruik een hoge beschermingsfactor om je huid te beschermen. Voor je gezicht kun je factor 50 gebruiken en voor de rest van je lichaam (ongeacht je huidtype) minimaal factor 30.
• Om de zonnebrand goed te laten intrekken, kun je je lichaam het beste een half uur voordat je de zon ingaat al insmeren.
• Door je minimaal om de twee uur in te smeren blijf je je huid voldoende beschermen tegen de zon. Na een duik in het zwembad is het beter om je opnieuw te smeren, ook al is je zonnebrand waterproof.
• Neem hoofdbescherming mee, zoek regelmatig de schaduw op en vermijd de zon wanneer zij het sterkst is: tussen twaalf en drie uur in de middag. 
• Als je toch bent verbrand? Probeer de dagen erna wel zoveel mogelijk uit de zon te blijven. Mocht je koorts of blaren krijgen is het verstandig om even contact op te nemen met een arts. 

Vaccinaties

Ga je een verre reis maken? Dan is het handig om te na te gaan of je vaccinaties nodig hebt, welke vaccinaties zijn toegestaan tijdens je zwangerschap en welke landen worden afgeraden om naartoe te reizen als je zwanger bent (zoals malaria- en/of gele koortsgebieden). Voor meer informatie hierover kun je kijken op de website van de GGD.